Energia bierna – jak uniknąć kar?

W dobie rosnących kosztów energii elektrycznej coraz więcej przedsiębiorców zauważa, że ich rachunki zawierają opłaty za energię bierną. Co to właściwie oznacza i jak uniknąć kar za przekroczenia energii biernej? W tym artykule wyjaśnimy, czym jest energia bierna, dlaczego warto ją kontrolować i jak zredukować zbędne koszty w firmie.

W tym artykule:

Co to jest energia bierna i jak wpływa na rachunki za prąd w firmie?

uzwojenia elektryczne

Energia bierna to często niedostrzegany element, który może mieć ogromny wpływ na koszty prowadzenia działalności gospodarczej. Wiele firm nie zdaje sobie sprawy, że przekroczenie dopuszczalnych poziomów mocy biernej może generować znaczne dodatkowe opłaty na rachunku za energię.
W uproszczeniu, energia bierna to ta część energii, która nie wykonuje użytecznej pracy, ale występuje w wielu urządzeiach elektrycznych. W sieci elektroenergetycznej krąży w postaci pól magnetycznych i elektrycznych między źródłem zasilania a odbiornikiem.
Właśnie dlatego doradztwo energetyczne dla firm oraz inwestycje w systemy zarządzania energią elektryczną są dziś ważnym elementem strategii optymalizacji kosztów operacyjnych.

Dlaczego powstaje energia bierna?

W każdej firmie korzystającej z urządzeń takich jak:
* silniki elektryczne,
* sprężarki,
* transformatory,
* systemy HVAC (klimatyzacja, wentylacja),
* linie kablowe o dużej długości,
* oświetlenie LED z układami elektronicznymi,
dochodzi do generowania energii biernej. Jej obecność jest naturalna, ale nadmiar może powodować przeciążenie sieci, obniżenie sprawności energetycznej i wzrost opłat.

Rodzaje energii biernej: indukcyjna i pojemnościowa

Energia bierna indukcyjna:
* generowana przez urządzenia z cewkami (silniki, transformatory itp.),
* występuje w większości instalacji przemysłowych,
* jej kompensacja jest możliwa m.in. poprzez baterie kondensatorów.

Energia bierna pojemnościowa:
* powstaje np. w instalacjach z długimi kablami, układami elektronicznymi, czy oświetleniem LED,
* występuje najczęściej w nowoczesnych budynkach biurowych i centrach danych,
* jej ograniczenie wymaga dławików kompensacyjnych lub filtrów aktywnych.

Skąd biorą się opłaty (kary) za energię bierną i jak je zrozumieć?

Operatorzy systemów dystrybucyjnych (OSD) w Polsce rozliczają firmy nie tylko z energii czynnej, ale również z nadmiaru energii biernej. Kluczowym wskaźnikiem jest współczynnik tgφ (tangent phi) – im wyższy, tym więcej energii biernej względem czynnej pobiera firma.

Przekroczenie współczynnika tgφ = 0,4:
* skutkuje naliczeniem kar finansowych,
* opłaty te mogą wynosić nawet kilkaset złotych miesięcznie lub więcej – szczególnie w zakładach o dużym poborze mocy.

W ramach doradztwa energetycznego, specjaliści analizują dane z faktur, pomiarów i audytów, by wykryć nadmiar energii biernej i przygotować optymalną strategię jej redukcji.

Jak ograniczyć zużycie energii biernej w firmie?

rodzaje energii biernej

1. Audyt energetyczny dla przedsiębiorstw

To pierwszy i kluczowy krok. Profesjonalny audyt energetyczny pozwala:
* zidentyfikować źródła powstawania mocy biernej,
* przeanalizować profil zużycia energii w zakładzie,
* wskazać rozwiązania techniczne do poprawy efektywności energetycznej.
W Polsce możliwe jest częściowe finansowanie audytów w ramach programów efektywności energetycznej.

2. Kompensacja mocy biernej – bateria kondensatorów

Najczęściej stosowany sposób w firmach przemysłowych. Instalacja baterii kondensatorów:
* obniża współczynnik tgφ,
* eliminuje opłaty za przekroczenia,
* stabilizuje pracę całej instalacji elektrycznej.

3. Stosowanie dławików i filtrów aktywnych

Dla firm korzystających z nowoczesnych systemów automatyki, serwerowni i LED-owego oświetlenia, skuteczniejszym rozwiązaniem są filtry aktywne. Pozwalają one:
* kompensować energię bierną pojemnościową,
* poprawić jakość zasilania (harmoniczne, przesunięcia fazowe),
* wydłużyć żywotność sprzętu.

4. Systemy monitorowania energii

Zaawansowane systemy EMS (Energy Management Systems) umożliwiają:
* bieżący pomiar energii biernej i czynnej,
* raportowanie przekroczeń,
* automatyczne powiadomienia w przypadku zagrożenia karami od OSD.

Czym grozi ignorowanie energii biernej?

Ignorowanie energii biernej to nie tylko straty finansowe, ale i ryzyko pogorszenia  jakości pracy urządzeń oraz ich trwałości.
Skorzystanie z usług doradców energetycznych niesie ze sobą szereg korzyści:
✅ Redukcja kosztów stałych i zmiennych,
✅ Zwiększenie niezawodności zasilania,
✅ Przedłużenie żywotności urządzeń,
✅ Poprawa efektywności energetycznej całego przedsiębiorstwa.

Energia bierna pod kontrolą = niższe rachunki i bezpieczna sieć

Energia bierna to cichy, ale kosztowny problem w wielu zakładach przemysłowych i firmach usługowych. Klucz do uniknięcia kar to właściwa kompensacja mocy biernej, regularny monitoring oraz inwestycja w nowoczesne technologie energetyczne.
Dzięki odpowiednio dobranym narzędziom i współpracy z ekspertami w zakresie zarządzania energią elektryczną w firmie, można skutecznie wyeliminować ryzyko kar za energię bierną. Audyt energetyczny, kompensacja mocy biernej i monitoring zużycia to filary, na których warto oprzeć politykę energetyczną w firmie.
Szukasz wsparcia w zakresie doradztwa energetycznego dla Twojej firmy?
Skontaktuj się z nami — pomożemy Ci obniżyć rachunki, zoptymalizować zużycie energii i zwiększyć efektywność energetyczną Twojego przedsiębiorstwa.

Czytaj także:

EIDIS kontakt
Nowa taryfa G14dynamic od TAURON
bateria
Magazyny energii – czy to przyszłość optymalizacji kosztów?
taryfy prosumenci
Przyszłość systemu elektroenergetycznego
Opłata mocowa i jej wpływ na rachunki firmy?
Taryfy
Energia bierna – jak uniknąć kar?
oferta doradztwo energetyczne
Optymalizacja mocy umownej
zmiany w przepisach energetycznych dla firm
Zmiany w przepisach energetycznych dla firm
Polityka klimatyczna UE
Polityka klimatyczna UE – wpływ na ceny energii
Taryfy
Nowe taryfy URE na 2025
odchudzamy rachunki za energię
Odchudzamy Wasze rachunki za energię