Co to jest opłata mocowa?

Opłata mocowa to dodatkowy element na rachunku za energię elektryczną, który został wprowadzony w życie na mocy ustawy o rynku mocy.
Głównym jej celem jest zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Polski poprzez zapewnienie stałej dostępności mocy w systemie elektroenergetycznym.
W praktyce oznacza to, że elektrownie otrzymują wynagrodzenie nie tylko za wyprodukowaną energię, ale również za samą gotowość do jej dostarczenia w momentach największego zapotrzebowania – np. w zimowe poranki lub upalne popołudnia.
Opłata mocowa jest obowiązkowa i dotyczy zarówno klientów indywidualnych (gospodarstw domowych), jak i firm. Stanowi ona wsparcie finansowe dla jednostek wytwórczych energii, które dzięki tym środkom mogą utrzymać odpowiedni poziom rezerw mocy, aby uniknąć sytuacji, w której mogłoby dojść do przerw w dostawie prądu z powodu niewystarczających zasobów w krajowym systemie energetycznym.

Jak naliczana jest opłata mocowa dla firm?

Dla klientów biznesowych, szczególnie tych, którzy zużywają powyżej 0,3 GWh energii elektrycznej rocznie, sposób naliczania opłaty mocowej jest bardziej złożony niż w przypadku gospodarstw domowych. Opłata ta nie ma charakteru stałego, a jej wysokość uzależniona jest od rzeczywistego profilu zużycia energii elektrycznej.
Wysokość opłaty mocowej dla firm oblicza się na podstawie:
*średniego zużycia energii elektrycznej w dni robocze (czyli od poniedziałku do piątku),
*w godzinach szczytowego zapotrzebowania – od 7:00 do 22:00,
*w określonym przedziale czasowym z poprzedniego roku kalendarzowego, wskazanym przez URE.
Każdego roku Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE) publikuje aktualne stawki opłaty mocowej. Dzięki temu przedsiębiorstwa mogą monitorować zmiany kosztów związanych z energią i w razie potrzeby dostosować swoje strategie zarządzania zużyciem prądu – na przykład poprzez wdrożenie działań optymalizacyjnych, takich jak przesunięcie energochłonnych procesów produkcyjnych poza godziny szczytowe.

Jak zmniejszyć wpływ opłaty mocowej na rachunki firmy?

1. Przenieść zużycie energii na godziny poza szczytem – Najprostszy sposób to optymalizacja pracy urządzeń – przesunięcie (na ile to możliwe) energochłonnych procesów na godziny wieczorne, nocne lub weekendy. Zmniejsza to średnie zużycie w godzinach objętych opłatą mocową.
2. Wprowadzić system zarządzania energią – System zarządzania energią (EMS) pozwala w czasie rzeczywistym monitorować zużycie i identyfikować obszary, gdzie można wprowadzić oszczędności i efektywnie planować pracę maszyn i urządzeń.
3. Inwestować w magazyny energii i OZE – Firmy korzystające z paneli fotowoltaicznych czy magazynów energii mogą w większym stopniu uniezależnić się od poboru prądu z sieci w godzinach szczytu, co obniża koszty opłaty mocowej.
4. Wybrać odpowiednią taryfę i sprzedawcę – Różni sprzedawcy energii oferują zróżnicowane taryfy. Warto porównać oferty, negocjować.
5. Edukacja pracowników – Często niewielkie zmiany na poziomie operacyjnym mogą przynieść realne oszczędności. Warto prowadzić szkolenia z efektywnego korzystania z energii elektrycznej i zaangażować zespół w działania prooszczędnościowe.
Warto przy tym skorzystać z profesjonalnego doradztwa energetycznego dla firm, które pomoże sprostać nowym wymaganiom.

Jakie są realne korzyści z optymalizacji opłaty mocowej?

1. Niższe rachunki za energię elektryczną – nawet kilkanaście procent rocznie oszczędności
Poprzez zmianę profilu zużycia energii i ograniczenie poboru mocy w godzinach szczytowego zapotrzebowania (7:00–22:00 w dni robocze), firmy mogą obniżyć koszty wynikające z opłaty mocowej. W niektórych przypadkach oznacza to realne oszczędności rzędu 10–15% rocznie na rachunkach za prąd.

2. Większa efektywność energetyczna – lepsze wykorzystanie mocy
Optymalizacja mocy przyłączeniowej oraz automatyzacja procesów produkcyjnych pozwala lepiej zarządzać zużyciem energii i unikać nadmiernych obciążeń sieci. W rezultacie przedsiębiorstwo działa sprawniej i bardziej efektywnie, co przekłada się na niższe koszty operacyjne.

3. Mniejsze ryzyko opłat dodatkowych i kar za przekroczenie mocy umownej
Niewłaściwe zarządzanie zużyciem energii może skutkować przekroczeniem mocy umownej, co wiąże się z dodatkowymi kosztami. Optymalizacja pozwala tego uniknąć, co oznacza większą przewidywalność wydatków i lepszą kontrolę nad finansami firmy.

4. Poprawa wizerunku firmy – jako świadomego i odpowiedzialnego przedsiębiorcy
Wdrażając strategię efektywności energetycznej, Twoja firma może budować wizerunek nowoczesnej, ekologicznej i odpowiedzialnej społecznie marki. Coraz więcej klientów i partnerów biznesowych zwraca uwagę na zrównoważony rozwój oraz działania proekologiczne.